Ybraýym! Oňa Ybram (SallaLlahu Aleýhi We Sellem) hem diýilýär. Üç monoteist dinleriň
hemmesi – iudayizm, hristiançylyk we yslam dini mukaddesligiň nusgasy hökmünde
hormatlaýarlar. Häzirki zaman araplar we ýewreýler öz nesillerini Ybraýymyň,
Ysmaýylyň we Yshagyň ogullaryndan alyp gaýdýarlar. Şeýle hem, pygamberleriň
arasynda tapawutlanýar, sebäbi onuň bilen baglanyşykly alamatlar indiki ähli
pygamberlikleriň esasyny düzýär. Onda näme bardy, näme bilýärdi, pygamberleriň
arasynda beýle görnükli orny eýelemäge näme mümkinçilik berdi? Bu soraga jogap
bermek gaty möhümdir. Birnäçe bölekden ybarat Ybraýymyň (SallaLlahu Aleýhi We
Sellem) alamatyna serediň. Gurhanda we Töwratda ilkinji belgini okamak üçin şu ýere
basyň .
Bu aýatda Ybraýymyň (SallaLlahu Aleýhi We Sellem) köp halklaryň atasy boljakdygyny
görýäris. Şonda bu halklaryň hemmesi "beýik patyşalyk" gazanar. Şeýle-de bolsa, "köp
halklaryň atasy" bolmak üçin adamyň azyndan bir ogly bolmaly. We ýaşajak ýeriňiz
bolýança "beýik şalygyň" bolmagy mümkin däl.
Ybraýyma (SallaLlahu Aleýhi We Sellem) wada
beriň
Töwratyň bu bölüminde (Barlyk Kitaby 12: 1-7) Allanyň Ybraýymyň (SallaLlahu Aleýhi
We Sellem) nesilleriniň “milletler” we “beýik şalyk” baradaky goşa wadasyny nädip
ýerine ýetirmek isleýändigini görýäris. Allah oňa geljekde ediljek ähli zatlaryň esasyny
düzýän wada berýär. Geliň jikme-jik seredeliň. Reb Ybraýyma şeýle diýdi:
2 “Men seni beýik millet ederin, saňa ak pata bererin , adyňy wasp ederin,sen
bolsa bereket bolarsyň. 3 Size ak pata berýänlere ak pata bererin, sizi
näletleýänlere nälet ederin; ýer ýüzündäki ähli halklar seniň üsti bilen bereket
alarlar ”.
Ybraýymyň beýikligi
Meniň ýaşaýan günbatarymdaky köp adamlar Hudaýyň barlygyna şübhelenýärler we
Töwratda Hudaýyň hakykatdanam özüni görkezendigine nädip ynanjakdygyňyzy
soraýarlar . Yöne bu ýerde ýerine ýetirilişini bölekleýin tassyklap boljak wadamyz bar.
Ylhamynyň ahyrynda Hudaý Ybraýyma (SallaLlahu Aleýhi We Sellem) " adyny
şöhratlandyrjakdygyny " wada berýär . Häzirki wagtda, 21-nji asyrda, Ybraýymyň
(Ybram) adynyň taryhda iň hormatlanýanlardan biridigini aýdyp bileris. Allanyň beren
wadasy sözüň göni manysynda- da, taryhy manyda – da ýerine ýetirildi . Häzirki wagtda
bar bolan Töwratyň iň gadymy nusgasy miladydan öňki 200-100-nji ýyllara degişli Öli
deňiz aýlawlarynyň arasynda tapyldy. Miladydan öňki (Sünnetiň Töwratyň, Zeburyň we
Injiliň üýtgewsizdigine şaýatlyk edýändigi baradaky makala serediň ). Iň bolmanda, bu
şol döwürde Ybraýymyň beren wadasynyň ýazmaça görnüşde bardygyny aňladýar.
Şeýle-de bolsa, şol döwürde Töwraty hormatlaýan ýewreýleriň çäklerinden daşarda
Ybraýymyň ady belli däldi. Şeýle-de bolsa, bu gün bu adyň nähili beýikdigini görýäris we
wadanyň diňe ýazylandan soň ýerine ýetirilendigini görýäris – ozal däl.
Şeýlelik bilen, Ybraýyma berlen wadanyň birinji bölümi eýýäm ýerine ýetirildi, bu hatda
imansyzlar üçinem aýdyňdyr. Indi Allanyň wadasynyň ikinji böleginiň ýerine
ýetiriljekdigine has ynamymyz bar. Ara alyp maslahatlaşmagy dowam etdireliň.
Hemmämize ak pata beriň
Munda ýene-de "beýik halkyň" wadasy we Ybraýymyň "berekedi" ýaňlanýar. Şeýle-de
bolsa, wada başga bir zat aýdýar: bereket diňe Ybraýyma däl. Textazgyda " ähli halklar
arkaly bereket alar" diýilýär (Ybraýymyň üsti bilen). Bu eýýäm bize degişlidir we iň
ýakyn ünsi çekmelidir. Galyberse-de, siz we men, dine, ahlak taýdan degişliligine,
ýaşaýan ýerine, sosial ýagdaýyna ýa-da diline garamazdan, ýer ýüzündäki şol “ähli
halklaryň” bir bölegi. Bu wada häzirki wagtda ýaşaýanlaryň hemmesini öz içine alýar!
Dini, ahlak ýa-da dil ugurlary boýunça köplenç ikä bölünip, köplenç biri-birimiz bilen
gapma-garşy bolsak-da, Allanyň beren wadasy bu päsgelçilikleriň hemmesini ýeňip
geçjekdigini wada berýär. Nädip? Haçan? Bu bereket näme? Biz syrly ylham bilen iş
salyşýarys. Ybraýymyň (SallaLlahu Aleýhi We Sellem) üsti bilen bize berlen wada aldyk.
Wadanyň birinji böleginiň ýerine ýetirilendigine ynanýandygymyz sebäpli, wadanyň bize
degişli ikinji böleginiň göçme manyda we birneme ýerine ýetiriljekdigine ynam edip
bileris. Diňe muňa düşünmegiň açaryny tapmalydyrys.
Ybraýym wadasyny alanda, Hudaýa boýun bolandygyny we …
" Ybram Rebbiň aýdyşy ýaly gitdi" (4 aýat).
Ybraýymyň syýahat kartasy
Wada berlen ýere näçe wagt syýahat etdi? Karta seredeliň. Ilki Urda (häzirki Yragyň
günorta bölegi) ýaşady, soňra Harana (demirgazyk Yrak) göçdi. Şondan soň Ybraýym
şol döwürde Kengan diýilýän ýere gitdi. Görşüňiz ýaly, onuň syýahaty uzyn boldy. Düýe,
at ýa-da eşege münen bolsa gerek. Oňa baryp ýetmek üçin birnäçe aý gerek boldy.
Ybraýym maşgalasyny, Mesopotamiýadaky öýüni (şol döwürde siwilizasiýanyň
merkezi), howpsuzlygy we öwrenişen zatlaryny taşlap, näbelli bir ýere gitdi. Töwratyň
pikiriçe, ol 75 ýaşyndady.
Öňki pygamberler ýaly gurban berýär
Töwrat , Ybraýym (SallaLlahu Aleýhi We Sellem) Kengan ýurduna geleninde:
“… ol ýerde Rebbe gurbanlyk sypasyny gurduk” (7-nji aýat).
Kabyl we Nuh ýaly Hudaýa gurbanlyk beren ýeridir. Pygamberleriň Hudaýa şeýle
ybadat edendiklerini bilýäris.
Ybraýym (SallaLlahu Aleýhi We Sellem) Hudaýa boýun bolmak üçin bar zadyny gurban
etdi, üstesine-de abraýly ýaşda. Muny edensoň, özüne wada beren we ähli halklara ak
pata berjekdigini wada beren Allanyň islegine boýun boldy. Şonuň üçinem ol biziň üçin
gaty möhümdir. Emma alamat bu ýerde gutarmaýar. Indiki makalada Ybraýymyň ikinji
alamatyna serederis .