Skip to content
Home » Kitabyň (Kitaplaryň) öwredişi näme?

Kitabyň (Kitaplaryň) öwredişi näme?

  • by

Göçme manyda Al-Kitab (Injil) Kitaby aňladýar. Injil bir kitaba toplanan ýazmaça resminamalaryň ilkinji toplumydyr. Injil öz täsiri bilen dünýäniň ähli halklaryny we medeniýetlerini öz içine alýan dünýä edebiýatynyň nusgawy nusgasydyr. Bar bolan dilleriň hemmesine diýen ýaly terjime edildi. Bu ýer ýüzünde iň köp okalýan kitap. Mundan başga-da, bu çylşyrymly hekaýany aýdýan gaty uzyn kitap. Köpler üçin onuň näme hakda gürleşýändigi henizem syr bolup galýar. Bu makalada Injiliň bir beýanyny alarys we bu kitabyň esasy mowzugyny Isa al-Mesih pygamberiň (SallaLlahu Aleýhi we Sellem) halas ediş işini açarys.

Tutuş Injil bir zat hakda aýdýar — uzak geljegimiziň hakyky meselesi. Bu kyýamat gününiň gutulgysyzlygy bilen baglanyşykly “Al-Mujadila” süresinde (58-nji süre —”Üýtgetme”) agzalýar.

“Şol gün Allah olaryň hemmesini direlder we edenlerini aýdar. Allah muny sanady, ýöne ýatdan çykardylar. Allah hemme zadyň şaýadydyr. Allanyň asmanda we ýerdäki zatlary bilýändigini bilmeýärsiňmi? Üçüsiniň arasynda dördünji däldigi barada gizlin söhbetdeşlik ýok; ýa-da altynjy bolmazlygy üçin bäş arasynda. Köp ýa-da az, nirede bolsa-da, hemişe olar bilen bolýar. Soň bolsa kyýamat güni, edenlerini olara aýdar. Takyk, Alla hemme zady bilýändir” (Mujadila süresi 58: 6-7).

Mujadila süresi Alladan hiç bir syryň gizlenip bilmejekdigini ýatladýar we ähli zady bilýänligi sebäpli bize höküm çykarar.

Kiýama süresinde (75-nji süre — “Direliş”) Kyýamat güni direliş güni diýilýär. Sura adamyň ömründe ähli amallary üçin jogap berjekdigini duýdurýar. 

Şol gün bir adam: “Nirä gaçmaly?” Ay Ýok! Başpena bolmaz! Şol gün Rebbiňize gaýdyp geler. Şol gün adama öňünden näme edenini we yzynda galdyran zady aýdylýar. Emma adam bahana görkezse-de özüne garşy güwälik eder” (Kiýama süresi, 75: 10-15).

Ömrüniň dowamynda utandyryjy işler eden adam näme etmeli? Injil bu soraga pygamberlik duýduryşlaryna üns berýänler üçin jogap berýär.

Bu kitap näme?

Mesih pygamberiň (SallaLlahu Aleýhi we Sellem) ömrüniň soňky hepdesi hakda gürleşipdik. Injiliň pikiriçe, Isa 6-njy gün, “Gowy anna” haça çüýlendi we ýekşenbe güni direldi. Bu wakalar Töwratda, pygamberlerde we mezmurlarda öňünden aýdylýar. Olaryň ähmiýeti näme we bu gün olar we meniň bilen nähili baglanyşygy bar? Bu makalada Isa pygamberiň sowgady we nädip rehim we bagyşlanmagy alyp boljakdygy barada söhbet ediler. Bu Safat süresi (37-nji süre) we Fatiha süresi (1-nji süre — “Kitaby açmak”) öwredişlerini has gowulaşdyrmaga kömek eder. Bu aýatlar Ybraýym pygamberiň getiren gurbanlygy hakda aýdýar, şondan soň Alladan “göni ýoldan gitmegini” haýyş etdi. Mundan başga-da, “Musulman” sözüniň näme üçin “boýun egýän” manysyny aňladýandygyny, taharet, zekat we halal ýaly dini däp-dessurlaryň öz ornuny we maksadyny näme üçin kyýamat gününe taýýarlap bilmejekdigini göreris.

Erbet habar — pygamberleriň Allah bilen gatnaşyklarymyz hakda aýdýanlary

Töwrat Allatagala adamzady ýaradanda Ol diýýär

Şeýdip, Hudaý Öz keşbinde ynsany ýaratdy, hawa, Hudaý ony Öz keşbinde ýaratdy, olary erkek we aýal edip ýaratdy (Gelip çykyş 1:27).

“Şekilde ýaradylan”, biziň bilen Allanyň arasynda fiziki meňzeşligiň bardygyny aňlatmaýar. Bu biziň ýaly duýgularymyzyň, sebäbimiziň bardygyny, şol bir jemgyýetçilik jandarlarymyzdygyny we biziň ýaly ruhy manysynyň bardygyny aňladýar. Biz Onuň bilen gatnaşyk üçin ýaradyldyk. Indiki suratda muňa göz aýlalyň. Ýokarda ýaradyjy, baky we çäksiz Rebdir we erkek we aýal aşakda çäkli, ölümli jandarlar hökmünde suratlandyrylýar. Olaryň arasyndaky gatnaşyk ok bilen görkezilýär.

Biz Ýaradanyň keşbinde we meňzeşliginde ýaradyldyk; adam Ýaradyjy bilen gatnaşykda bolmak üçin ýaradyldy.

Allah kämildir we mukaddesdir. Şonuň üçin Zebur şeýle diýýär:

Ýa Reb, meniň sesimi ertirine eşodýärsiň Sen, häzirlenip, säher bilen huzurynda garaşýaryn men. Senerbrtligi halamaýan Hudaýsyň, Seniň huzuryňda ýaman ýaşamaz (Zebur 5: 4-5).

Adam ýekeje jenaýat etdi, ýöne Hudaýyň mukaddesligi bu jenaýatyň jezasyz galmazlygy üçin. Töwrat we Gurhan, Allatagala adamy ölüme öwrüp, ýüzünden kowandygyny aýdýar. Edil şonuň ýaly ýagdaý biziň ýagdaýymyzda-da bolýar. Günä edenimizde, Allany masgara edýäris, sebäbi Onuň keşbinde we meňzeşliginde hereket etmeýäris. Allah bilen gatnaşyklarymyz çökýär. Biziň bilen Ýaradanyň arasynda ýeňip bolmajak päsgelçilik ýüze çykýar.

 Günälerimiz bilen mukaddes Hudaýyň arasynda bölünişik döretdi

Dini ussatlyk bilen diwary döwmäge synanyşmak

Köp adamlar ýagşy amallaryň we dindarlygyň kömegi bilen adam bilen Ýaradanyň arasyndaky diwary döwmäge synanyşýarlar we Allanyň öňünde ýeterlik gazanç etmäge synanyşýarlar. Namaz, agyz beklemek, haja gitmek, metjide gitmek, zekat etmek, haýyr-sahawat bermek, aşakdaky suratda görkezilişi ýaly, Hudaýyň öňünde merhemet gazanmak we diwary döwmekdir. Üstünligimiz nädip günälerimizi ýuwar diýip umyt edýäris. Köp sanly ýagşy işler bilen Hudaýyň huzurynda gazanarys diýip pikir edýäris we bu üstünlikler günälerimizden has ýokary bolar we bize rehim we bagyşlanmaga mümkinçilik berer.

Allanyň öňünde ýeterlik ýagşy işler edip, bu diwary ýeňmek isleýäris.

Ýöne günäleri ýuwmak üçin näçe peýdasy ýeterlik? Ýeterlik mukdarda gowy işleriň günäni ýok etjekdigine we biziň bilen Ýaradanyň arasyndaky päsgelçiligi ýeňip geçjekdigimize bolan ynamymyzyň esasy näme? Gowy niýetlerden ýagşylyk etmek üçin edýän tagallalarymyzyň ýeterlik boljakdygyna ynanýarysmy? Bizde beýle ynam ýok we kyýamat güni munuň ýeterlik boljakdygyna umyt edip, mümkin boldugyça köp zat etmäge synanyşýarys.

Arassaçylyk bizi Allaha merhemet etmek üçin ýagşy işler etmekden we gowy niýetlere synanyşmakdan başga-da özüne çekýär. Namazdan öň taharet bilen yhlas edýäris. Adamlar, zatlar ýa-da haram iýmit bolsun, bizi hapalap biljek zatlardan yhlas bilen saklanýarys. Şeýle-de bolsa, Işaýa pygamber:

Haram adam deý bolduk ählimiz, ähli dogry işlerimiz haram esgi deý. Solýarys biz ýaprak deý, ýel tek alyp gidýär ýazyklarymyz bizi (Işaýa 64: 6).

Pygamberimiz “haram” edip biljek ähli zatlardan gaça dursak-da, günälerimiziň ähli amallarymyzy Allanyň huzurynda “hapa eşiklere” öwürjekdigini duýdurýar. Bu erbet habar. Ýöne has erbetem bar.

Iň erbet habar: Günäniň we ölümiň güýji

Musa pygamber (SallaLlahu Aleýhi we Sellem) kanunyň doly boýun bolmagyny talap edýändigini aç-açan we aç-açan yglan etdi. Kanun “Bu buýruklaryň köpüsini ýerine ýetirmäge çalyş” diýmeýär. Munuň tersine, günäniň öwezini dolmagyň ýeke-täk ýolunyň ölümdigini gaýtalap okaýarys. Nuh (SallaLlahu Aleýhi we Sellem) döwründe-de, Lutuň aýaly (SallaLlahu Aleýhi we Sellem) döwründe-de ölümiň günädigini ýadymyzdan çykarmaýarys. HYPERLINK “https://rus.al-injil.site/2018/01/13/the-sign-of-noah/” 

Injilde bu hakykat:

“Çünki günäniň muzdy ölüm” (Rimliler 6:23).

Göçme manyda “ölüm” aýralygy aňladýar. Ruh bedenden aýrylanda, fiziki taýdan ölýäris. Ruhy nukdaýnazardan häzirki wagtda Hudaýdan aýryldyk we hemmämiz Onuň huzurynda haram we haramdyrys.

Şonuň üçin günälerimiziň öwezini dolmak baradaky umytlarymyz puja çykýar. Ýagşy niýetlerimizde we ýagşy amallarymyzda hiç hili ýalňyşlyk ýok, ýöne olar günälerimiziň öwezini dolmak üçin ýeterlik däl, sebäbi günäniň tölegi ölümdir. Hudaý bilen adamyň arasyndaky diwary diňe ölüm bilen ýeňip bolýar, sebäbi bu Hudaýyň adalatynyň talabydyr. Üstünlik gazanmak üçin edýän ähli tagallalarymyz, rak keselini (ölüme eltýän) halal diýeta bilen bejermäge meňzeýär. Halal diýeta ajaýyp zat, onuň peýdasy bar, ýöne ony rak bejergisi hökmünde ulanmaly däl. Rak keselini ýeňmek üçin rak öýjüklerini öldürýän başga bir bejergi gerek.

Allanyň huzurynda näçe gazanmaga synanyşsak-da, haýsy niýetlerimiz bolsa-da, jeset ýaly Hudaýyň öňünde ölýäris we haramdyrys.

Günäniň aýlygy ölümdir. Biz Allanyň öňünde jeset ýalydyrys

Ybraýym, göni ýoly görkez

Ybraýym alaýhyssalamyň başga ýoly bardy. Allatagala oňa “dogruçyllyk berdi”, ýöne başarnygy sebäpli däl-de, Ybraýymyň Hudaýyň wadasyna ynanýandygy sebäpli. Günäniň öwezini dolmak üçin Hudaýyň özi zerur gurban berjekdigine ynanýardy we gurban bermedi. Netijede, günä (ölüm) üçin töleg tölenildi, ýöne gurbanlygy Hudaýyň özi berdi. Ybraýym ogluny öldürmeli däldi.

Allah Ybraýyma “göni ýoly” görkezdi — pygamber diňe Hudaýyň wadasyna ynanýardy we Hudaýyň özi günäleriň öwezini dolmak üçin gurban tapdy.

“Saffat” süresinde ýatlaýar (37-nji süre — “Bir hatarda durmak”):

Biz ony uly gurban bilen halas etdik, indiki nesillerde ol hakda gowy myş-myş galdyrdyk. Ybraýyma (Ybraýym) salam! (Saffat 37: 107-109).

Allatagala Ybraýymy halas etdi we oňa bereket, rehim we bagyş — parahatçylyk aldy.

Gowy habar: Isa al-Mesihiň öwezini dolmak işi biziň bereketimizdir

Pygamberiň mysaly, Fatiha süresinde aýdylýan “göni ýoluň” nämedigine düşünmek üçin bize berilýär (1-nji süre — “Açylyş kitaby”)

“Jeza gününiň Rebbi! Diňe sen ybadat edýäris we diňe sen kömek soraýarys. Bizi göni ýola, göwnüňe degenleriň ýoluna alyp bar, gahar gaçanlara däl-de, azaşanlara däl (Fatiha süresi 1: 4-7).

Injil Allatagalanyň pygamberiň üsti bilen günä üçin hakyky gurbanlygyň nämedigini we ölümiň we günäniň Allahyň bize taýynlanandygyny görkezdi.

Çünki günäniň muzdy ölüm, Hudaýyň peşgeşi bolsa Rebbimiz Isa Mesih arkaly berilýän baky ýaşaýyşdyr (Rimliler 6:23).

Şu wagta çenli diňe erbet habar geldi. Emma “Injil” sözme-söz “gowy habar” diýmegi aňladýar. Habar Isanyň gurban ölümi bilen Hudaýyň arasyndaky diwary ýykmak üçin ýeterlikdi. Şonuň üçin bu habara “gowy habar” diýilýär.

Isa al-Mesihiň gurbanlygy günäleriň öwezini doldy we bizi ölüm zynjyrlaryndan azat etdi — edil Ybraýymyňky ýaly, Hudaý ogluny gurbanlyk guzusy bilen çalşanda.

Pygamber Isa al-Mesih biziň üçin gurban edildi. Şondan soň, bize ebedi ýaşaýyş bermek üçin ölenleriň ilkinji ogly hökmünde direldi. Indi bolsa günäniň we ölümiň guly däldiris.

Isa al-Mesihiň direlmegi geljek hasylyň ilkinji miwesidir. Indi her kim ölmezlik sowgadyny alyp, täze durmuşa çykyp biler.

Mesihiň gurban berilmegi we direlmegi Hudaý bilen adamy aýyrýan diwary bozdy. Şonuň üçin pygamber şeýle diýdi:

Gapy Mendirin. Kim şu gapydan girse, halas bolar. Ol girip-çykyp özüne otlar tapar. Ogry diňe ogurlamak, öldürmek, ýok etmek üçin gelýärdir. Emma Men olara ýaşaýyş, bolelin ýaşaýyş bermek üçin geldim (Ýohanna 10: 9-10).

Isa al-Mesih ýeňip bolmajak päsgelçiligi ýeňip, biziň bilen Hudaýyň arasyndaky diwarda “gapy” boldy.

Bu gapydan, bir wagtlar günä bilen ýok edilen zady dikeltmek üçin Ýaradyjy bilen täzeden gatnaşyk gurup bileris. Rehim-şepagat we günälerimiziň bagyşlanjakdygyna ynamymyz bar.

“Gapy” biziň üçin açyk we Ýaradyjy bilen ýene bir gatnaşyk tapyp bileris.

Injiliň aýdyşy ýaly:

Ol hemme adamlaryň hakykaty bilip, halas bolmahyny isleýändir. Çünki ýeke-täk bir Hudaý bardyr. Hudaý bilen adamlaryň arasynda hem ýeke-täk bir Töwellaçy bardyr. Ol hem ynsan bolan Isa Mesihdir. Isa Mesih hemmeleri azat etmek üçin, Özüni gurban etdi. Şeýdip, Ol Hudaýyň niýeti bolsa gelejekde her bir adamy Öz bellän wagtynda halas etmekden ybaratdyr (1 Timoteos 2: 4-6).

Hemmäňize Hudaýyň sowgady

Ähli adamlar üçin janyny berdi. Bu bolsa biziň üçin diýmekdir. Ölümi we direlmegi bilen “araçy” boldy we bize sowgat hökmünde durmuş hödürleýär. Bu durmuş sowgadyny nädip alyp bilersiňiz?

Çünki günäniň muzdy ölüm, Hudaýyň peşgeşi bolsa Rebbimiz Isa Mesih arkaly berilýän baky ýaşaýyşdyr (Rimliler 6:23).

Bu durmuşy nädip alýandygymyza üns beriň. Durmuş bize sowgat hökmünde berilýär. Sowgat näme diýmek? Birinden sowgat alanymyzda (we hakykatdanam sowgat bolsa), onuň üçin pul tölemeli däl, ony ussatlyk bilen almaly däl. Sowgat gazanmak üçin gelen bolsaňyz, bu indi sowgat däl-de, iş üçin töleg! Edil şonuň ýaly, Isa al-Mesihiň sowgadyna — gurbanlygyna mynasyp ýa-da gazanyp bolmaz. Sowgat hökmünde edil şonuň ýaly berilýär. Hemme zat gaty ýönekeý.

Bu sowgat näme? Bu baky ýaşaýyş hakda. Bu ölümi getirýän günäniň öwezini dolýandygyny aňladýar. Şonuň üçin Hudaý biziň her birimizi söýýärdi! Bu hakykatdanam güýçli sowgat.

Baky ýaşaýşy nädip alyp bileris? Sowgadyň nämedigini ýene bir gezek ýadyňyzdan çykarmaň. Size sowgat berilse, ony almaly bolarsyňyz. Size sowgat hökmünde bir zat hödürlenende, wakalaryň ösmegi üçin diňe iki wariant bar. Ya siz ret edýärsiňiz (sag boluň, kabul etmäň), ýa-da kabul edýärsiňiz (sag boluň alýaryn). Ýagny, sowgat kabul edilmeli. Diňe aklyňyz bilen eýýäm bar diýip ynanmak ýeterlik däl. Ony öwrenmek ýa-da derňemek ýeterlik däl. Ony ulanmak üçin kabul etmeli.

Ol Özüni kabul edip, adyna iman edenleriň hemmesine Hudaýyň perzentleri bolmak hukugyny berdi. Olar ne ten, ne ynsan isleginden, ne-de är höwesinden doglupdyrlar. Olar Hudaý tarapyndan doglan perzentlerdir (Ýohanna 1: 12-13).

Hakykatdanam, Injil Hudaý hakda şeýle diýýär:

Bu haýyrlydyr, HalasgärimizHudaýyň halaýanydyr. Ol hemme adamlaryň hakykaty bilip, halas bolmagyny isleýändir (1 Timoteos 2: 3-4).

Hudaý Halasgärdir we ähli adamlaryň ýaşaýyş peşgeşini kabul etmegini we günäden we ölümden halas bolmagyny isleýär. Emma bu Onuň islegi bolsa, bu sowgady kabul etmek Allanyň islegine boýun bolmak diýmekdir. Yslam hakda. Allanyň islegine boýun bolmak.

Bu sowgady nädip alyp bileris? Injilde diýilýär: 

“Bu ýahudylara-da, beýleki milletlere-de degişlidir. Sebäbi hemmeleriň Rebbi birdir, Ol Özüni çagyrýanlaryň baryna sahydyr (Rimliler 10:12).

Bu wadanyň hemmeler üçin degişlidigini ýadyňyzdan çykarmaň. Isa al-Mesih ölülerden direldi, bu bolsa henizem diridigini aňladýar. Şonuň üçin oňa ýüz tutsak, Ol bizi diňlär we sowgadyny berer. Diňe oňa jaň ediň we soraň. Hiç wagt beýle zat etmedik bolsaňyz, aşakdaky dogany ulanyň. Bu jady ýa-da jady däl. Namazyň täsiri haýsy sözleri aýdýandygyňyza bagly däldir. Esasy zat, Ybraýymyň özüne bolan ynamy. Isa al-Mesihiň bize bu sowgady berjekdigine ynanýarys. Oňa ynanýan bolsak, ol bizi diňlär we haýyşymyza jogap berer. Injil ýönekeý, ýöne güýçli habar. Isleseňiz aşakdaky dogany aýdyň.

Pygamber we Reb Isa al-Mesih, günälerimiň we Ýaradanym Allanyň arasynda aýralyk döredendigini bilýärin. Iň köp zähmet çekendigime garamazdan, bizi aýyrýan diwary döwüp bilemok. Seniň ölümiň günämi ýuwýan we meni ähli hapalardan arassalaýan gurbandygyny bilýärin. Bu gurban bermek bilen ölülerden direlendigiňizi bilýärin we gurbanlygyňyzyň ähli adamlary halas etmek üçin ýeterlikdigine ynanýaryn. Men bolsa Allanyň islegine boýun bolýaryn. Meni günälerden arassalamagyňyzy we ebedi ýaşaýşy gazanmagym üçin Ýaradanyň öňünde şepagat etmegiňizi soraýaryn. Isa al-Mesihiň hemmesini meniň üçin edeniňiz üçin sag bolsun aýdýaryn. Reb hökmünde size eýerip bilerin diýip, durmuşymy hasam ugrukdyryň.

Rehimdar we rehimdar Hudaýyň ady bilen.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *